Dễ nhất, rẻ nhất là lấy bằng Gentsuki
Cách dễ nhất để lấy bằng "xe máy" ở Nhật là lấy bằng Gentsuki, chỉ cần thi lý thuyết 48 câu (50 điểm) và làm được 45 điểm trở lên (90% trở lên) là lấy được bằng, không cần thi thực hành (nhưng phải học lý thuyết và kỹ năng lái xe trong ngày).
Cưỡi Gentsuki tới thăm người yêu thì còn gì thi vị hơn?
Gentsuki là gì?
原付 Gentsuki (kanji: Nguyên Phụ) là viết tắt của 原動機付自転車 Gendouki-tsuki Jitensha, tức là xe đạp có gắn động cơ. Theo luật đường bộ thì đây là loại xe dung tích dưới 50 cc để chạy hay dưới 125 cc để chở hàng. Bài này nói tới các xe để bạn chạy trên đường.
Bạn phải ghi nhớ các đặc điểm của Gentsuki:
Không được chạy quá 30 km/h
Phải chạy sát lề trái (chú ý là ở Nhật đi bên trái chứ không phải bên phải)
Không được chở người, tức là chỉ mình bạn được ngồi trên xe lúc chạy thôi
Với đường có nhiều hơn 2 làn (3 làn, 4 làn), bạn không được rẽ phải dù đèn xanh mà phải rẽ thành 2 giai đoạn (gọi là 二段階右折 Ni Dankai Usetsu): Khi đường bạn đi đang đèn xanh thì chạy thẳng tới sát mép bên kia của đường giao, đứng đợi ở góc đó cho tới khi đường giao đèn xanh và bạn tiếp tục hành trình ở mép trái đường giao đó
Bạn cũng chú ý luật giao thông Nhật:
Nhật Bản giao thông bên trái
Bạn không được rẽ, kể cả rẽ trái khi đang đèn đỏ
Lấy bằng Gentsuki thế nào?
Okay, bây giờ Takahashi sẽ hướng dẫn bạn cách lấy bằng Gentsuki, chi phí khoảng 8 ngàn yên. Takashi cũng đã lấy bằng này bên Nhật và đã từng vi vu khắp Tokyo rồi. Phải công nhận là xe máy Nhật hầu như không hỏng hóc bao giờ dù là xe cũ. Chúng ta hãy tham khảo hướng dẫn của Hiệp hội An toàn Xe hai bánh Nhật Bản (Nifukyo):
Cách lấy bằng xe Gentsuki: http://www.nifukyo.or.jp/genchalle/how.php
Bạn cần thi lấy bằng tại Trung tâm Bằng lái xe (運転免許センター Unten Menkyo Sentaa) ở khu vực bạn sống. Trung tâm bạn thi phải ở nơi bạn đăng ký cư trú.
Yêu cầu để lấy bằng Gentsuki
Không dưới 16 tuổi
Thị lực 2 mắt từ 0.5 trở lên (có thể đeo kính)
Phương pháp lấy bằng Gentsuki
Bạn phải tham gia kỳ thi ở Trung tâm Bằng lái xe địa phương nơi bạn sống. Sau khi vượt qua kiểm sự thích hợp (適性検査 Tekisei Kensa, đây là kiểm tra thị lực, sự mù màu, v.v...) thì bạn sẽ thi lý thuyết (学科試験 Gakka Shiken), nếu đậu thì bạn sẽ được hướng dẫn cách lái xe (原付講習 Gentsuki KouShuu) và lấy bằng. Chú ý là chỉ thi lý thuyết mà không thi thực hành, thực hành là họ hướng dẫn bạn lái xe thôi.
Thủ tục đăng ký bằng lái Gentsuki
Để lấy bằng lái Gentsuki, bạn hãy thực hiện việc đăng ký tại Trung tâm Bằng lái xe (Unten Menkyo Sentaa, tức nơi thi bằng lái) tại địa phương. Sau khi đăng ký, hãy tham gia kiểm tra sự thích hợp, thi lý thuyết, nhận hướng dẫn lái xe Gentsuki.
Để đăng ký cần chuẩn bị các thứ sau:
Đơn xin cấp bằng lái (có ở nơi thi bằng lái = Unten Menkyo Sentaa)
Phiếu dự thi (có ở nơi thi bằng lái) = 受験票
Phiếu cư trú 1 tờ = 住民票
Ảnh thẻ (chụp trong vòng 6 tháng, size 30 x 24 mm)
Con dấu (印鑑 Inkan, ở Nhật ai cũng có con dấu cá nhân để giao dịch ngân hàng, có thể đặt làm hay mua)
Đồ dùng để viết (viết chì, viết bi, tẩy, v.v...)
Chi phí 7,450 yên (lệ phí thi 1650 yên, lệ phí cấp 1750 yên, chi phí giảng dạy Gentsuki 4050 yên)
Kính hay kính áp tròng (nếu cần)
Kiểm tra sự thích hợp (適性試験 Tekisei Shiken)
Kiểm tra xem bạn có thích hợp chạy xe trên đường không, đó là thị lực trên 0.5, phân biệt được màu đèn (không mù màu), vận động chân tay có vấn đề không.
Cần chú ý là có thể có cả kiểm tra tâm lý nữa, ví dụ như:
「自分の思い通りにいかないとイライラしますか?」 Bạn có thấy bất an khi mọi việc không theo ý mình không?
「ボーっとしていて自分でも何しているか分からなくなることはありますか?」 Có khi nào bạn bị bất thần không biết mình đang làm gì không?
Nếu bạn "Hai" thì có thể tiêu đó. Cứ "iie" thôi nhé, cái này gọi là 嘘も方便 Uso mo houben (Nói dối cho tiện).
Thi lý thuyết (学科試験 Gakka Shiken)
Trong 30 phút sẽ có 46 câu về luật giao thông, 2 câu hình minh họa về dự đoán nguy hiểm. Mỗi câu về luật sẽ được 1 điểm, câu hình minh họa được 2 điểm. Nếu được trên 45 điểm bạn sẽ đậu.
Bạn có thể làm thử đề tại đây:
Lớp học về Gentsuki (原付講習 Gentsuki KouShuu)
Sẽ kéo dài 3 tiết, gồm có lớp lý thuyết và lớp thực hành (kỹ năng lái xe). Một số địa phương sẽ thực hiện lớp học về Gentsuki trước khi thi lý thuyết.
Kinh nghiệm của Takahashi
Nếu bạn lấy bằng Gentsuki ở Tokyo thì lịch thi và hướng dẫn có trên trang web của cảnh sát Tokyo keshicho. Bạn có thể thi ở trung tâm thi bằng lái Fuchuu hay Samezu. Giờ đăng ký là buổi sáng, bạn chỉ cần tới trực tiếp và đăng ký thi ngay tại đó. Nếu bạn đăng ký lúc 8 rưỡi thì bạn sẽ thi buổi sáng, còn bạn đăng ký muộn hơn thì sẽ thi buổi chiều. Bạn sẽ lấy bằng được trong ngày.
Bạn cần chú ý là phải ôn thi thật kỹ càng, vì thi cũng không dễ đâu, nhiều người Nhật cũng trượt. Thường là trượt một nửa, chắc do họ chẳng chịu học gì (cũng như nhiều bạn du học sinh vẫn trượt N1 do chẳng học gì dù sang Nhật khá lâu). Làm được 45/50 điểm cũng không quá dễ và nếu bạn không học thì hầu như sẽ trượt. Bạn hãy ôn luyện đề thi trên trang của Nifukyo (ở trên), cũng như nên mua thêm sách luật giao thông cho Gentsuki về học (giá tầm 1000 yên). Bạn cũng có thể luyện đề thi ở trang thế này (ấn nút Start):
Đề thi sẽ gồm những câu trắc nghiệm. Bạn cần đọc hiểu tiếng Nhật mới được. Bạn sẽ phải chọn Đúng hay là Sai. Ví dụ câu này:
Hỏi: 走行中前方に障害物があるときは、その地点に達したときに先行した車が必ず優先する。
Trả lời: 1. Đúng 2. Sai
Câu này hỏi là khi có chướng ngại vật ở phía trước khi bạn chạy xe, khi đi tới địa điểm đó thì chắc chắn phải ưu tiên xe chạy tới trước. Nếu bạn không học cẩn thận thì bạn dễ làm sai câu này, đó là chọn "1. Đúng". Câu đúng phải là "2. Sai", bởi vì không ưu tiên xe tới trước mà ưu tiên xe chạy ở phía không có chướng ngại vật, tức là nếu phía chạy của bạn có chướng ngại vật thì bạn phải đợi xe bên kia qua trước rồi mới rẽ qua làn bên kia mà đi. Nhiều người ở nước ta không hiểu điều này nên cứ chen bằng được gây phiền phức cho người khác. Bạn cũng phải hiểu tiếng Nhật, ở đây 先行した車 thì 先行 (Senkou, Tiên Hành) nghĩa là "đi trước", nghĩa là xe tới đó trước.
Sau khi lấy bằng, đừng chạy nhanh nhé, rất nguy hiểm vì bánh xe nhỏ, mà luật không cho bạn chạy quá 30 km/h. Chạy nhanh quá coi chừng bị phạt đó (như Takahashi chẳng hạn). Nếu bạn bị phạt, cảnh sát sẽ đưa bạn bằng chứng bắn tốc độ và ghi giấy phạt cho bạn, bạn không cần nộp tiền tại đó mà đem giấy phạt này ra ngân hàng nộp. Chạy 60 km/h thì bị phạt tầm 10 ngàn yên thì phải. Nếu bạn vi phạm nhiều thì còn bị bấm lỗ bằng và đủ số điểm phạt là tịch thu bằng. Thời hạn bằng là 5 năm, (hay 3 năm với người già trên 70, người vi phạm luật, v.v...) và hết hạn bạn phải thi lại để đổi bằng.
Bạn cũng dễ vi phạm việc phải "rẽ phải hai giai đoạn" (二段階右折 Ni Dankai Usetsu) nên hãy chú ý nhé. Đường có 3 làn (tính tổng 2 chiều) trở lên thì cứ rẽ kiểu này cho chắc ăn.
Về kỹ năng lái xe thì hãy nhớ các điều sau:
Khởi động xe thì bạn phải bóp phanh, ấn đề để khởi động, nếu bạn không bóp phanh sẽ không đề được
Sau khi đề thì tăng ga từ từ
Khi gặp chướng ngại vật cần phanh thì phải phanh cả hai tay trái và phải, và phanh bằng cách "bóp, thả, bóp, thả, ...", nếu bạn phanh và bóp cứng coi chừng quay xe, ngã xe.
Takahashi thấy ngạc nhiên khi nhiều người không hề biết điều này và nghĩ bóp phanh càng cứng càng tốt. Việc giữ cứng thường gây trượt bánh và té xe. Nếu trước mặt là xe tải thì coi chừng đập đầu vào đuôi xe tải hay chui gầm xe. Phải bình tĩnh mà bóp, thả liên tục nhé. Việc này đòi hỏi bạn phải THỰC HÀNH thường xuyên khi đi xe bình thường trên đường.
Mua bảo hiểm xe
Bạn phải mua bảo hiểm xe nhé. Ngoài ra, sẽ phải đóng thuế đường hàng năm nữa. Bạn bắt buộc phải mua bảo hiểm này: 自賠責保険 (Tự Bồi Trách Bảo Hiểm), đây là bồi thường nếu bạn gây thương tích, tai nạn cho người khác. Nếu bạn làm hỏng xe người khác thì bảo hiểm này không chi trả vì nó chỉ trả cho người (対人 Taijin) thôi.
Giá bảo hiểm: 7 ngàn yên/năm hay 9 ngàn yên/ 2 năm, 10 ngàn yên/3 năm (số ước lượng, chính xác xem tại đây).
Đi xe mà không có bảo hiểm có thể bị phạt tới 500 ngàn yên và 6 điểm phạt.
Bạn cũng có thể mua bảo hiểm 対物 Taibutsu (Đối Vật), tức là bạn gây tai nạn hư hỏng xe hay đồ vật của người khác thì bảo hiểm sẽ chi trả.
Mua bảo hiểm ở đâu?
Các công ty bán bảo hiểm hư hại, cửa hàng bán xe máy, cửa hàng tiện lợi (kombini) hay bưu điện. Ví dụ bạn có thể mua tại Seven Eleven. Ở Nhật thì tiện lợi lắm.
Thuế xe
Thuế xe Gentsuki là 1000 yên/năm, sau khi bạn mua xe (lấy biển số), khoảng 3 năm sẽ sở thuế quận (huyện) (tức kuyakusho hay shiyakusho) sẽ gửi yêu cầu thanh toán (Seikyusho) cho 3 năm tới (vì số tiền nhỏ nên gộp lại). Nếu bạn không trả thì nhân viên sẽ tới yêu cầu trả tiền thuế. Nếu bạn không sử dụng xe nữa thì phải làm thủ tục 廃車 Haisha (Phế Xa) nếu không thuế này sẽ tới thăm bạn thường xuyên đấy.
Chúc may mắn!
Còn gì thi vị hơn khi đi thăm ... người yêu bằng Gentsuki?
À có đấy, đó là đi motor phân khối lớn. Nếu bạn tới nhà người yêu bằng xe Gentsuki mà thấy con motor phân khối dựng ở đó thì cứ rút lui trong tĩnh lặng thôi. Đời ngang trái lắm!
Tới nơi mà thấy con xe này thì rút êm thôi, không đời ngang trái lắm!
Con xe Gentsuki của bạn có chở được 2 người đâu?
Takahashi @ Cuộc Sống Nhật Bản