HỎI ĐÁP DU HỌC NHẬT

CÁC CÂU HỎI THƯỜNG GẶP VỀ DU HỌC NHẬT BẢN

Dành cho các bạn có ý định du học tự túc tại Nhật Bản hoặc muốn tìm hiểu du học Nhật Bản

Điều kiện du học tự túc tại Nhật Bản là gì?

Đáp: Bạn phải đáp ứng điều kiện về học vấn (tối thiểu tốt nghiệp phổ thông trung học), tiếng Nhật (tối thiểu 150 giờ học tiếng Nhật có chứng nhận và bằng cấp độ N5 hoặc JTEST cấp độ F trở lên), tài chính (có người bảo lãnh, sổ ngân hàng 500 triệu, người bảo lãnh có khả năng chu cấp tài chính 650 ~ 850 USD/tháng). Xin hãy xem chi tiết tại Điều kiện du học tự túc Nhật Bản.

Các trang web, website nào có thông tin du học Nhật Bản đầy đủ, chính xác và rõ ràng?

Đáp: Trang Thông tin du học Nhật Bản Saromalang và trang Yurika Cuộc sống Nhật Bản. Bạn cũng nên tham khảo Sổ tay du học Nhật Bản Saromalang. (Có thể tải Sổ tay du học dạng PDF về máy tính.)

Tôi không giỏi tiếng Nhật thì có thể du học tại Nhật được không?

Đáp: Được, vì bạn sẽ học tại trường Nhật ngữ trong thời gian tối đa 2 năm rồi mới đi thi và học lên cao. Xin hãy xem Con đường du học tự túc Nhật Bản thông thường nhất.

Tôi có thể học tiếng Nhật trong thời gian quá 2 năm không?

Đáp: Không được. Dù bạn học nhiều trường, chuyển trường thì tổng thời gian không được quá 2 năm. Bạn không thể gia hạn visa lưu trú tại Nhật sau khi đã học trường Nhật ngữ đủ 2 năm. Để tiếp tục có visa lưu trú dạng du học tại Nhật, bạn cần học lên cao.

Nếu tôi đã học tiếng Nhật ở đại học thì có cần chứng nhận số giờ học tiếng Nhật của trung tâm không?

Đáp: Không cần. Bạn chỉ cần nộp bảng điểm đại học có ghi môn tiếng Nhật đã học là được.

Tôi phải học lên cao ở đâu thì có thể gia hạn visa?

Đáp: Bạn có thể học trường đại học (thường 4 năm), trường cao đẳng (tức đại học ngắn hạn, 3 năm), trường dạy nghề chuyên môn (semmon gakkou, thường 2 năm) hoặc trường cao học (thạc sỹ/tiến sỹ nếu bạn đã tốt nghiệp đại học/thạc sỹ).

Có trang web nào hướng dẫn cụ thể từng bước cách đăng ký du học Nhật Bản không?

Đáp: Có. Xin hãy xem trang Hướng Dẫn Du Học Nhật Bản.

Thời gian du học Nhật Bản là bao nhiêu năm?

Đáp: Thông thường nhất là 6 năm, gồm 2 năm học tiếng Nhật và 4 năm học đại học. Nếu bạn khá tiếng Nhật (N3 trở lên) và lại học chuyển tiếp thì có thể lấy bằng đại học trong 3 năm, gồm 1 năm học tiếng Nhật và 2 năm học chuyển tiếp. Xin hãy xem bài Con đường chung nhất du học Nhật Bản và tính thời gian du học.

Thời gian học tiếng Nhật thông thường là 2 năm nhưng tôi muốn học chỉ 1 năm được không?

Đáp: Học tiếng Nhật được tối đa 2 năm. Nhưng bạn có thể học 1 năm, 1 năm rưỡi, v.v... miễn là bạn thi đậu trường học lên cao và gia hạn visa du học tại trường đó. Tuy nhiên, bạn cần phải đi thi trước thời điểm nhập học trường học lên cao khoảng 6 tháng nên nếu học 1 năm thì bạn cần phải khá giỏi tiếng Nhật, tức là phải có sẵn trình độ trung cấp (N3 trở lên) khi bắt đầu du học Nhật Bản.

Nếu tôi đi thi đại học tại Nhật thì khi nào đi thi? Nhỡ học xong tiếng Nhật visa hết hạn thì sao?

Đáp: Bạn phải nộp hồ sơ trước khi nhập học đại học (cao đẳng, trường nghề, ...) khoảng 6 tháng trước thời điểm nhập học. Sau đó bạn phải đi thi kỳ thi của trường (gồm thi viết và/hoặc phỏng vấn). Vì bạn phải thi và đậu trước khi chuyển trường học lên cao nên vẫn còn visa ở Nhật. Nếu bạn không đi thi trong thời gian học tiếng Nhật tại trường Nhật ngữ thì bạn sẽ bị hết hạn visa và có thể sẽ phải về nước mà không có thời gian đi thi trường khác.

Nếu tôi không muốn đi thi đại học ở Nhật (vì không đủ thời gian ôn thi) thì có cách nào khác không?

Đáp: Bạn có thể học dự bị và lên thẳng đại học, thường gọi là bekka (khoa lưu học sinh), học tại trường đại học có khoa lưu học sinh đó. Do học tiếng Nhật trong 1 năm và học lên ngay tại trường (chú ý: vẫn phải xét tuyển hồ sơ/thi) nên bạn cần có tiếng Nhật khá và/hoặc tài chính khá. Trong 1 năm bạn phải đạt trình độ N2 trở lên, tốt nhất là trình độ giữa N2 và N1. Xin hãy xem Giới thiệu chương trình học dự bị đại học tại Nhật Bản.

Tôi muốn học dự bị đại học ở Nhật nhưng tôi muốn thi cả các đại học khác nữa được không?

Đáp: Được. Nếu thi đậu, bạn có thể chuyển trường. Tuy nhiên, việc này rất khó khăn. Như đã nói ở phần trên, bạn cần nộp hồ sơ và đi thi trước thời điểm nhập học 6 tháng và học dự bị chỉ có 1 năm nên bạn chỉ có 6 tháng để làm quen cuộc sống Nhật Bản, học tập, làm thêm, ôn thi đại học, v.v... sẽ không dễ để bạn thi đậu. Xin hãy xem Cách thi đại học quốc lập Mie hay Cách thi đại học Tokyo.

Trường đại học, cao đẳng, trường nghề chuyên môn bên Nhật nhập học thời điểm nào?

Đáp: Thường là đầu tháng 4 (tầm ngày 1 tháng 4 hàng năm). Năm học tại Nhật thường  bắt đầu vào 1/4 (mùa hoa anh đào) và kết thúc vào 31/3. Cũng có trường tuyển sinh kỳ tháng 10 (nhập học ngày 1/10) nhưng rất ít, đa phần vẫn bắt đầu vào tháng 4 hay kỳ tuyển sinh và nhập học chính là tháng 4.

Du học tự túc Nhật Bản có mấy kỳ hay chỉ có kỳ tháng 4 thôi? Bắt đầu làm hồ sơ khi nào?

Đáp: Có 4 kỳ là tháng 4, tháng 7, tháng 10, tháng 1. Thời gian học khác nhau tùy mỗi kỳ và thời điểm làm hồ sơ cũng vậy. Việc làm hồ sơ thường phải bắt đầu từ trước khoảng 5 ~ 6 tháng. Xin hãy xem Lịch đăng ký du học Nhật Bản tự túc kỳ tháng 4, tháng 7, tháng 10, tháng 1.

Tôi chưa biết gì về tiếng Nhật thì phải làm gì để đi du học Nhật Bản?

Đáp: Hãy xem Điều kiện du học Nhật Bản dạng tự túc và đi học tại trung tâm tiếng Nhật để lấy chứng nhận tiếng Nhật tối thiểu 150 giờ, đồng thời thi đậu tiếng Nhật cấp độ N5 trở lên hoặc JTEST cấp độ F trở lên.

Tôi có thể thi bằng tiếng Nhật ở đâu, đăng ký như thế nào?

Đáp: Hãy xem Lịch thi các kỳ thi tiếng Nhật tại Việt Nam và đăng ký theo hướng dẫn của mỗi kỳ thi.

Tôi có thể đi làm thêm khi du học tại Nhật không?

Đáp: Có. Hãy nhớ nộp Giấy phép xin làm thêm khi du học Nhật Bản tại sân bay lúc nhập cảnh vào Nhật để có thể sớm đi làm thêm.

Tôi được phép đi làm thêm trong khi du học tại Nhật bao nhiêu giờ/tuần?

Đáp: Tối đa 28 giờ/tuần khi bạn đang đi học. Trong kỳ nghỉ (có chứng nhận của trường) bạn được làm tối đa 40 giờ/tuần. Khi ở Nhật với tư cách du học sinh, bạn có thể làm tối đa 28 x 4 = 112 giờ/tháng (nhưng không được quá 28 giờ/tuần). Xem chi tiết tại bài Vấn đề du học sinh làm thêm quá số giờ quy định.

Tiền lương làm thêm trung bình bao nhiêu yen/giờ?

Đáp: Tùy nơi bạn làm. Tại thành phố lớn như Tokyo, Osaka thì khoảng 1000 yen/giờ, tại vùng nông thôn, đô thị nhỏ thì khoảng 750 yen/giờ. Mức trung bình là trong khoảng 750 yen ~ 1000 yen/giờ (tức là 7.5 ~ 10 USD/h). Hãy xem bài Lương làm thêm trung bình theo vùng tại Nhật.

Ví dụ làm tại Tokyo 1000 yen/giờ, làm 24 giờ/tuần thì bạn kiếm được 24 x 4 x 1000 = 96,000 yen (960 USD)/tháng.

Làm tại nông thôn, thành phố nhỏ 750 yen/giờ, làm 24 giờ/tuần thì một tháng bạn kiếm 24 x 4 x 750 = 72,000 yen (720 USD).

Tiền làm thêm có đủ trang trải học phí và sinh hoạt phí hay không?

Đáp: Về cơ bản có thể đủ nếu bạn biết tiết kiệm và khéo xoay sở. Có một số cách để tăng thu nhập mà không làm quá số giờ quy định.

Có cách nào để tăng thu nhập từ việc làm thêm khi đang du học tại Nhật?

Đáp: Bạn có thể tranh thủ làm vào các kỳ nghỉ (được làm tối đa 40 giờ/tuần). Nếu bạn làm ban đêm thì được tăng lương 25% (sau 10 giờ tối).

Xin việc làm thêm tại Nhật như thế nào? Có dễ dàng không?

Đáp: Khá dễ nếu bạn có tiếng Nhật trình độ N4 trở lên vì nước Nhật thiếu lao động trầm trọng. Trường Nhật ngữ thường giới thiệu việc làm thêm cho bạn hoàn toàn miễn phí. Bạn cũng có thể tự mình xin việc làm thêm ở Nhật. Bạn có thể cần học một chút tiếng Nhật xin việc làm thêm.

Học phí trường Nhật ngữ là bao nhiêu? Tiền nhà (ký túc xá) là bao nhiêu?

Đáp: Hãy xem Học phí và tiền ký túc xá khi du học tại Nhật.

Chi phí làm hồ sơ du học tự túc Nhật Bản là bao nhiêu? Làm sao có giá rẻ nhất?

Đáp: Hãy xem Chi phí hồ sơ du học Nhật Bản và Chính sách ưu đãi chi phí hồ sơ học tự túc tại Nhật để có giá hồ sơ du học tốt nhất.

Chi phí ban đầu (số tiền đầu tư) để đi du học Nhật Bản là bao nhiêu? Xin cho con số cụ thể ...

Đáp: 200 ~ 250 triệu, gồm: Học phí 1 năm, ký túc xá 3 tháng/6 tháng, phí hồ sơ (gồm cả chứng minh tài chính, gửi giấy tờ, ...), vé máy bay và xin visa (khoảng 10 triệu), số tiền mang theo (20 ~ 40 triệu). Tùy chương trình bạn học (tại trường Nhật ngữ hay học dự bị đại học) mà số tiền khác nhau.

Có quá nhiều lừa đảo du học Nhật trên ti vi, báo chí. Làm hồ sơ du học tại đâu an toàn?

Đáp: Hãy làm hồ sơ tại nơi có chính sách kinh doanh minh bạch, yên tâm và an toàn. Để tránh mất tiền oan khi làm hồ sơ du học Nhật Bản, hãy xem Cảnh báo mất tiền làm hồ sơ du học Nhật Bản. Nếu đọc xong mà bạn vẫn mất tiền thì ... lỗi là tại bạn thôi.

Tôi có thể mất bao nhiêu tiền khi làm tại công ty du học Nhật Bản không minh bạch?

Đáp: Bạn có thể mất 50 ~ 150 triệu đồng. Thông thường sẽ mất trung bình 100 triệu đồng, gấp khoảng 10 lần giá làm hồ sơ du học Nhật Bản hợp lý, có lương tâm. Cách thông thường nhất là bạn bị giữ giấy tờ gốc và vòi thêm tiền hồ sơ du học.

Có những công ty du học làm chi phí hồ sơ du học Nhật chỉ 5 triệu đồng, có tin được không?

Đáp: Đó có thể chỉ là chi phí ban đầu. Bạn cần hỏi kỹ xem tổng chi phí là bao nhiêu và con số phải thể hiện trong hợp đồng du học. Bạn cũng cần đọc kỹ hợp đồng du học trước khi ký. Hãy xem bài Cảnh báo chi phí hồ sơ du học thấp.

Tôi muốn làm hồ sơ du học Nhật Bản miễn phí ...

Đáp: Có một số nơi quảng cáo làm hồ sơ du học Nhật Bản miễn phí. Tuy nhiên, các chi phí cố định bạn sẽ vẫn phải trả và thường các công ty sẽ thu cao hơn thực tế để bù vào chi phí. Đặc biệt, vì miễn phí nên nhiều bạn hủy du học nên có thể bạn sẽ phải trả nhiều hơn nữa. Nếu giá hồ sơ miễn phí thì thậm chí bạn phải trả nhiều hơn cả các bạn khác. Hãy xem bài Cảnh báo chi phí hồ sơ du học thấp.

Phỏng vấn xin visa du học tại đại sứ quán (lãnh sự quán) Nhật Bản có khó không?

Đáp: Khác với du học Mỹ, Anh, Úc, ... du học Nhật không có phỏng vấn xin visa mà chỉ xét hồ sơ du học. Bạn không cần phỏng vấn xin visa khi du học Nhật mà thay vào đó cần phải làm hồ sơ nhất quán, minh bạch và gây ấn tượng tốt theo Nguyên tắc làm hồ sơ du học Nhật Bản. Để biết các bước làm hồ sơ, hãy xem Trình tự làm hồ sơ du học Nhật Bản dạng tự túc.

Danh sách giấy tờ cần thiết để làm hồ sơ du học Nhật Bản gồm những giấy tờ gì?

Đáp: Xem Danh sách giấy tờ hồ sơ du học Nhật Bản và Hướng dẫn chi tiết làm hồ sơ du học Nhật.

Tôi có thể tự mình làm hồ sơ du học Nhật Bản hay không?

Đáp: Được. Nếu bạn có thể chịu được rủi ro trượt hồ sơ (xem Các lý do trượt hồ sơ du học Nhật Bản). Hãy xem So sánh tự làm hồ sơ và làm hồ sơ du học qua công ty.

Tôi chỉ cần nộp bộ hồ sơ đầy đủ mà không cần phỏng vấn gì hay sao?

Đáp: Bạn cần phải vượt qua phỏng vấn của trường Nhật ngữ mà bạn sẽ du học để học tiếng Nhật trước khi học lên cao. Nếu đậu và trường nhận hồ sơ thì bạn mới có thể nộp hồ sơ du học Nhật.

Tôi có thể nộp hồ sơ nhiều trường Nhật ngữ cùng lúc được không?

Đáp: Không thể. Vì bạn phải nộp bằng và bảng điểm (học bạ) gốc. Ngoài ra, cục xuất nhập cảnh Nhật Bản cũng không cho phép việc này.

Nếu tôi chỉ muốn học tiếng Nhật rồi về nước thì có du học được không?

Đáp: Về nguyên tắc thì học tiếng Nhật không được coi là du học Nhật Bản. Đây chỉ là bước đệm để bạn học tiếng Nhật để thi lên các trường học (đại học, cao đẳng, trường nghề chuyên môn, v.v...) bên Nhật. Nếu bạn không định học lên cao và hồ sơ du học thể hiện điều này thì sẽ khó đậu hồ sơ. Nếu chỉ học tiếng Nhật, hãy học các khóa tiếng Nhật ngắn hạn tại Nhật (chú ý: sẽ rất khó xin visa nếu không có người bảo lãnh bên Nhật).

Xin hãy cho biết học phí đại học, trường dạy nghề, ... tại Nhật?

Đáp: Trường đại học chia ra đại học quốc lập (học phí rẻ) và đại học tư lập (học phí mắc). Các trường nghề chuyên môn (semmon gakkou) hầu hết đều là trường tư nên học phí cao. Xem ví dụ về  học phí đại học và cao học quốc lập Nhật Bản, học phí đại học tư lập Nhật Bản và học phí trường nghề semmon gakkou tại Saromalang Overseas.

Thi đại học tại Nhật có khó không? Phải thi các môn gì?

Đáp: Tùy trường bạn thi và tùy học lực của bạn. Thi đại học danh tiếng thì khó, thi đại học quốc lập thường khó hơn đại học tư lập vì học phí đại học quốc lập chỉ bằng khoảng 50% học phí trường tư. Các trường thường có kỳ thi riêng cho lưu học sinh và bạn cần nộp kết quả kỳ thi lưu học sinh (EJU). Xin hãy xem cách thi các trường đại học Tokyo (danh tiếng Nhật, khó nhất), đại học Mie, đại học Shinshu (quốc lập), đại học APU (tư lập). Để được tư vấn về thi đại học tại Nhật, hãy đăng ký du học tại Saromalang hoặc xem tại Nội dung tư vấn du học Nhật Bản Saromalang.

Thi cao học tại Nhật có khó không? Khó nhất là điều gì?

Đáp: Tùy trường bạn thi và tùy học lực của bạn. Để thi cao học (thạc sỹ, tiến sỹ) tại Nhật thì khó nhất là phải nộp Bản kế hoạch nghiên cứu. Để được tư vấn cách thi cao học, hãy đăng ký du học tại Saromalang hoặc xem tại Nội dung tư vấn du học Nhật Bản Saromalang.

Sau khi tốt nghiệp (đại học, trường nghề semmon, v.v...) tôi có thể ở lại Nhật đi làm không?

Đáp: Hoàn toàn được. Thậm chí, Nhật Bản hoan nghênh bạn vì họ đang thiếu lao động trầm trọng. Tuy nhiên, để có thể xin visa lao động thì bạn sẽ cần phải làm những ngành nghề cần kỹ năng (skilled labor) chứ không được làm công việc phổ thông (nói nôm na là làm chân tay). Bạn sẽ được tư vấn kỹ về visa nếu đăng ký du học Nhật Bản tại Saromalang.

Các trường Nhật ngữ có văn phòng tại Việt Nam thì tôi có thể đăng ký du học trực tiếp với trường được không?

Đáp: Hoàn toàn được. Saromalang luôn giữ quan hệ tốt với các trường và vẫn giới thiệu thông tin các trường có văn phòng tại VN tại trang web Saromalang Overseas. Các bạn cần chú ý là các trường thường yêu cầu bạn nộp đầy đủ hồ sơ theo danh sách giấy tờ của trường và bạn cần nộp hồ sơ đầy đủ. Trường có thể sẽ không hướng dẫn các bạn chứng minh tài chính, v.v... vì bạn và gia đình phải đáp ứng điều kiện tài chính du học tự túc Nhật Bản mới có thể đăng ký du học. Ngoài ra, trường Nhật ngữ còn có vòng phỏng vấn. Lợi thế làm hồ sơ tại Saromalang là các bạn sẽ được hướng dẫn chi tiết cách làm hồ sơ, cách xét tuyển phía Nhật cũng như luyện phỏng vấn trường, phỏng vấn có thể có của Cục xuất nhập cảnh Nhật Bản (nơi xét duyệt hồ sơ du học Nhật Bản của bạn) và chính sách ưu đãi.

Các bạn định làm hồ sơ tại Saromalang nên xem bài Vì sao làm hồ sơ du học tại Saroma.

Với các bạn đã liên hệ nộp hồ sơ trực tiếp với trường xin hãy làm theo hướng dẫn của trường và không liên lạc làm hồ sơ qua Saromalang.

Vì sao học phí 1 trường Nhật ngữ khác nhau ở một số nơi? Vì sao khoản thu các trường khác nhau?

Đáp: Học phí của trường về cơ bản là không thay đổi tuy nhiên tùy có liệt kê phí phụ như sách giáo khoa, phí duy trì cơ sở vật chất, bảo hiểm sức khỏe, v.v... hay không. Bạn không cần lo bị lạm thu vì các trường Nhật ngữ không lạm thu học sinh và tại Saromalang thì bạn sẽ đóng học phí trực tiếp cho trường theo hóa đơn của trường (không đóng qua công ty). Về các khoản thu các trường khác nhau: Một số trường liệt kê thành chi phí luôn còn một số trường lại thu theo thực phí (để tiết kiệm cho lưu học sinh). Chi phí cuối cùng thì cần coi trên hóa đơn cũng như một số khoản phải đóng khi nhập học. Tham khảo Học phí và ký túc xá để xem một số chi phí phụ.

Khi đi du học, một ngày của tôi ở Nhật sẽ thế nào? Tôi có đủ thời gian để đi học và đi làm thêm không?

Đáp: Khi đi du học Nhật, bạn sẽ vô cùng bận rộn (nhưng cũng sẽ rất nhiều ý nghĩa). Bạn cần phải học cách sắp xếp thời gian hợp lý, nhất là khi bạn có làm thêm tại Nhật. Thông thường bạn học một buổi sáng hoặc một buổi chiều, thời gian còn lại là tự học/đi làm thêm. Xin hãy xem Một ngày của du học sinh tại Nhật Bản.

Sinh hoạt phí trung bình 1 tháng tại Nhật là bao nhiêu? Tiền ăn uống tại Nhật có mắc không?

Đáp: Tùy mức sống và khả năng xoay sở của bạn nhưng có nhiều bạn có thể sinh hoạt trong vòng 40,000 yen (400 USD) gồm cả tiền nhà, tiền ăn uống, điện, nước, ga, điện thoại. Hãy tham khảo bài Ước lượng sinh hoạt phí tại Nhật.

Tôi nghe nói thuê nhà hay chuyển nhà ở Nhật rất đắt đỏ, điều này có đúng không?

Đáp: Đúng vậy. Vì bạn phải trả tiền lễ, tiền cọc, tiền môi giới, tiền vệ sinh, ... và tiền nhà tháng đầu. Do đó, khi thuê nhà mới bạn sẽ thường cần đóng ban đầu 3.5 tới 4.5 lần tiền nhà. Ví dụ nhà 300 USD thì có thể phải đóng 1,050 USD ~ 1,350 USD. Xin hãy xem bài Ước lượng chi phí khi thuê nhà ở Nhật.

Tôi chỉ đóng trước học phí 6 tháng khi du học tự túc Nhật Bản có được không?

Đáp: Có một số trường cho phép đóng học phí chỉ 6 tháng (thay vì 1 năm) nhưng chắc chắn bạn sẽ bị kẹt tiền khi đóng học phí kỳ sau. Điều đó sẽ gây áp lực lớn, rơi vào vòng luẩn quẩn đi làm thêm quá sức, v.v... Do đó, đa phần trường Nhật ngữ sẽ yêu cầu bạn đóng trước học phí 1 năm. Xin hãy xem Các cột mốc quan trọng trong 2 năm học tại trường Nhật ngữ.

Tôi bị mất bằng PTTH/học bạ cấp 3 (hoặc bằng/bảng điểm đại học) thì có làm hồ sơ du học Nhật được không?

Đáp: Bạn có thể làm hồ sơ du học Nhật Bản sau khi đã xin cấp lại bản sao. Xem Hướng dẫn xin cấp lại bằng cấp/học bạ/bảng điểm,... bị thất lạc.

Để đăng ký phỏng vấn trường Nhật ngữ tôi có cần chuẩn bị đầy đủ cả bộ hồ sơ như trên Saromalang không?

Đáp: Không cần. Bạn chỉ cần và chỉ nên chuẩn bị trước hồ sơ học lịch cơ bản.