Quy tắc ứng xử khi du lịch tại Nhật

Nếu bạn sinh sống ở Nhật, hay đi du lịch ở Nhật, bạn cần tuân thủ quy tắc ứng xử của nước Nhật. Quy tắc ứng xử được gọi là マナー Manaa (tiếng Anh: Manner). Nếu bạn không tuân thủ quy tắc ứng xử, bạn bị coi là bất lịch sự, không thông minh để hiểu quy tắc trong xã hội và sẽ ít người muốn chơi với bạn vì họ có thể mất mặt vì bạn. Trang Cuộc sống Nhật Bản Yurika sẽ liệt kê các quy tắc chính trong xã hội Nhật.

Hãy nhớ văn hóa Nhật là văn hóa "không làm phiền" (迷惑しない Meiwaku shinai), nên chỉ cần tuyệt đối tránh làm phiền người khác là khá ổn.

Khi đi tàu điện

Chờ tàu điện: Nếu bạn chờ ở nơi cửa tàu điện sẽ mở và có người đang xếp hàng, hãy xếp hàng vào đó. Hàng sẽ xếp ở 2 bên và không choán lối ra từ cửa tàu điện. Không đứng quá gần người khác, bạn hãy đứng cách để không gây phiền hà cho họ. Nhiều người nước ta thường không hiểu quy tắc này nên chen lên sát sạt rất phản cảm (mức độ văn hóa thấp). Ghi nhớ: Đừng xâm phạm không gian cá nhân của người khác.

Lên tàu điện: Bạn phải đứng nguyên ở hàng đợi cho tới người CUỐI CÙNG từ trong tàu đi ra, sau đó mới vào theo đúng thứ tự người xếp hàng phía trước vào trước. Nhiều người bất lịch sự không đợi người cuối cùng bước ra đã chen vào và gây phiền hà cho người muốn xuống tàu. Bạn cần nhớ là "Phải ưu tiên người muốn bước ra trước". Quy tắc này áp dụng cho thang máy nữa. Hãy chờ và lịch sự.

Khi ở trên tàu điện

Nếu bạn ngồi trên ghế, bạn chỉ được ngồi đúng chỗ cho 1 người, không được quàng tay, để hành lý sang ghế bên cạnh. Ví dụ bạn mang cặp thì không được để cặp sang ghế bên hay để bên người (vì sẽ choán chỗ ghế của người bên cạnh). Hãy đặp cặp trên đùi của bạn, hay phía dưới ngay trước chân bạn, hay ở giá để đồ phía trên (nhưng coi chừng quên đồ!). Nếu hành lý cồng kềnh, hay thu gọn chúng và đặt ngay trước mặt bạn.

Nếu bạn là nam giới, bạn không được vào toa dành riêng cho phụ nữ gọi là 女性専用車両 Josei Senyou Sharyou, tuy nhiên các toa như thế này thường chỉ giới hạn giờ nhất định. Ngoài các giờ ưu tiên cho phụ nữ thì bạn có thể vào. Việc này để tránh phụ nữ bị khó chịu do đụng chạm thân thể và phòng tránh việc sờ mó (痴漢 Chikan) trên tàu do các tên dê xồm gây ra.

• Không nói chuyện điện thoại hay nói to trên tàu

Tránh làm phiền người xung quanh. Bạn cũng nên để chế độ điện thoại là "Yên lặng và rung" để khi có cuộc gọi đến không phát ra tiếng ồn.

• Không khuỳnh chân, khuỳnh tay làm hẹp không gian của người khác

Nói rõ điều này vì khi đi tàu xe, máy bay thì nhiều người Việt Nam thích khuỳnh chân, khuỳnh tay để ngồi cho thoải mái mà chẳng thèm nghĩ đến quy tắc ứng xử hay phép lịch sự.

Khi đi trên đường

Đi bên trái

Người Nhật đi bên trái, vì thế bạn phải đi BÊN TRÁI thay vì đi bên phải như ở Việt Nam. Xe đạp sẽ chạy trên vỉa hè cho người đi bộ nên bạn đừng ngạc nhiên và hãy cư xử đẹp bằng cách tránh đường cho họ đi. Xe đạp đi nhanh hơn đi bộ nên chúng ta hãy nhường đường để họ không bị cản trở.

Giữ cự ly với người đi trước

Khi đi bộ trên đường, hãy giữ cự ly với người đi trước nếu có thể, đặc biệt ở các con đường vắng. Nếu bạn muốn vượt, hãy vòng đường vòng cung với khoảng cách đủ xa. Việc này để người đi trước bạn không lo lắng (bị ám hại chẳng hạn).

Khi ăn đồ ăn nhanh như McDonald, KFC, ...

Ăn xong bạn phải tự dọn khay của mình, xếp khay vào nơi quy định. Nước cô ca còn lại bạn cần đổ vào nơi đổ, sau đó phân loại rác là rác cháy và không cháy (ly giấy là cháy) rồi xếp khay.

Khi vào nhà người Nhật

• Hãy xếp giày, dép ngay ngắn và quay mũi ra cửa.

• Khi dùng nhà vệ sinh thì hãy hỏi xin phép trước.

Văn hóa xếp hàng

Về nguyên tắc bạn phải xếp hàng mọi lúc mọi nơi. Việc chen vào hàng được coi là rất bất lịch sự. Việc xếp hàng bắt đầu từ làm thủ tục nhập cảnh tại Nhật Bản cho tới lúc bạn làm thủ tục xuất cảnh rời Nhật.

• Không chỉ tay, bình luận người khác

Khi đi thang máy (Elevator)

Hãy chờ người cuối cùng ra khỏi thang máy rồi mới bước vào một cách có trật tự.

Đứng bên trái, đi bên phải khi đi tháng cuốn ở Nhật

Khi đi thang cuốn (Escalator)

Nếu đứng trên thang cuốn để nó đưa bạn đi, bạn ĐỨNG BÊN TRÁI để người muốn đi cho nhanh sẽ ĐI BÊN PHẢI.

Không to tiếng

Trong quán ăn, nhà hàng, tàu điện, khu mua sắm, v.v... tóm lại là bất kỳ đâu bạn cũng không nên nói to gây phiền tới người xung quanh.

Nhìn chung quy tắc thì khá nhiều, bạn hãy quan sát người xung quanh và làm tương tự. Hãy nhớ: Dù trời có sập, bạn cũng phải xếp hàng và nói năng nhỏ nhẹ.